Than sinh học vẫn thiếu cơ chế chính sách để “xanh hóa” ngành nông nghiệp

Với nguồn nguyên liệu sản xuất đa dạng và dồi dào, than sinh học có ứng dụng rất lớn trong ngành nông nghiệp, cũng như giúp hấp thụ CO2 trong khí quyển góp phần làm giảm phát thải khí nhà kính, song vẫn còn thiếu cơ chế chính sách để thúc đẩy thương mại hóa sản phẩm này.

Ngày 18/3/2024, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Bộ NN&PT NT) đã phối hợp với Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên Hợp Quốc (UNIDO) và Công ty TNHH Trung tâm Sản xuất sạch hơn Việt Nam (VNCPC) tổ chức “Hội thảo Tham vấn báo cáo về rà soát và khuyến nghị chính sách nhằm thúc đẩy sản xuất và sử dụng than sinh học ở Việt Nam”. Hội thảo đã thu hút sự tham gia của gần 30 đại biểu đến từ các đại diện của các Bộ ngành, đại diện các đơn vị thuộc Bộ NN&PTNT, các hiệp hội và các doanh nghiệp, chuyên gia trong nước.

 Hội thảo Tham vấn báo cáo về rà soát và khuyến nghị chính sách nhằm thúc đẩy sản xuất và sử dụng than sinh học ở Việt Nam được tổ chức tại Hà Nội, đã thu hút sự tham gia của gần 30 đại biểu.

Than sinh học: Nguyên liệu rẻ – lợi ích to

Tại hội thảo, ông Vũ Thanh Liêm, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ NN&PTNT) cho rằng: Than sinh học là sản phẩm thân thiện với môi trường, mang lại lợi ích kinh tế cao khi sử dụng và được ví như “vàng đen” trong ngành nông nghiệp. Đặc biệt, than sinh học còn có khả năng hấp thụ khoảng 50% CO2 trong khí quyển góp phần giảm đáng kể khí phát thải khí nhà kính nói chung và trong nông nghiệp nói riêng.

Vũ Thanh Liêm, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ NN&PTNT)

Về nguyên liệu sản xuất than sinh học tại Việt Nam hiện rất phong phú và đa dạng, hầu hết các phụ phẩm từ nông nghiệp như vỏ lạc, bã mía, vỏ trấu, vỏ dừa, vỏ ca cao, vỏ sầu riêng… cho đến các phế phẩm khai thác rừng đều có thể sử dụng. Trong khi, trước đây các nguyên liệu này thường bị đốt bỏ gây ô nhiễm môi trường hoặc sử dụng với giá trị rất thấp.

Việc đưa các nguyên liệu này vào sản xuất than sinh học không chỉ quyết được vấn đề về môi trường, mà còn giúp tạo công ăn việc làm cho người lao động nông thôn. Quan trọng hơn, than sinh học còn là nguồn phân bón hữu cơ giúp cải tạo đất và nâng cao năng suất cây trồng bền vững có thể thay thế cho phân bón hóa học.

Bà Lê Thanh Thảo, Giám đốc Đại diện quốc gia của Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên Hợp Quốc (UNIDO) tại Việt Nam cũng cho biết: Trong năm 2022, UNIDO đã phối hợp với Bộ NN&PTNT, VNCPC tổ chức 02 hội thảo giới thiệu về than sinh học và những lợi ích của than sinh học trong việc bảo vệ tài nguyên đất đai, môi trường sống và sức khỏe của con người, góp phần vào sự phát triển bền vững của Việt Nam.

Bà Lê Thanh Thảo, Giám đốc Đại diện quốc gia của Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên Hợp Quốc tại Việt Nam.

Vẫn còn những rào cản

Theo đánh giá chung của các đại biểu: Lợi ích của than sinh học ngày càng được nhiều người biết đến và nhận được sự quan tâm của các bên liên quan, từ nghiên cứu, sản xuất, thương mại và ứng dụng vào thực tiễn. Tuy nhiên hiện vẫn thiếu  những quy định về tiêu chuẩn hóa và kiểm soát chất lượng sản phẩm than sinh học, thiếu sự hợp tác cũng như tương tác giữa các bên liên quan và công nghệ nhiệt phân sản xuất than sinh học chưa được công nhận như một công nghệ xanh… để sản phẩm được ứng dụng rộng rãi hơn trong đời sống.

Đại diện Tổ chức UNIDO mong muốn rằng với những kiến thức và kinh nghiệm từ các chuyên gia, sẽ cung cấp các thông tin hữu ích, cập nhật về lĩnh vực than sinh học tại Việt Nam không chỉ về kỹ thuật và còn ở khía cạnh chính sách. Trên cơ sở này, đơn vị tổ chức sẽ cùng tiếp thu và đưa ra các ý kiến góp ý, tham vấn cho “Báo cáo về rà soát và khuyến nghị chính sách nhằm thúc đẩy sản xuất và sử dụng than sinh học ở Việt Nam”.

Bà Đỗ Thị Dịu – Cán bộ VNCPC chia sẻ về những rào cản khiến thị trường than sinh học chưa phát triển tại Việt Nam.

Tạo hội thảo các đại biểu cũng đã đặt ra các câu hỏi để tìm hiểu thêm về ứng dụng của than sinh học, đóng góp thêm thông tin về chính sách, đưa ra các ý kiến đóng góp và đề xuất bổ sung thêm các nghiên cứu cung cấp thêm thông tin phục vụ xây dựng quy định về tiêu chuẩn kiểm soát chất lượng cho than sinh học. Các bộ ngành và cơ quan xúc tiến thương mại cũng rất quan tâm và đề xuất phát triển các mô hình thí điểm sử dụng công nghệ nhiệt phân tạo ra than sinh học hướng tới các doanh nghiệp nông nghiệp và các hợp tác xã.

Thông qua cuộc họp này Bộ NN&PTNT cùng các bộ ngành, tổ chức UNIDO và các đối tác sẽ phối hợp xây dựng mạng lưới than sinh học gồm các nhà hoạch định chính sách, nhà nghiên cứu, nhà sản xuất/kinh doanh, các đơn vị xúc tiến thương mại/tổ chức chứng nhận, người sử dụng… với mục tiêu nâng cao sự tương tác giữa các bên liên quan trong việc thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, phát triển thị trường than sinh học, hướng tới xây dựng nên một nền nông nghiệp xanh, sạch, bền vững.

Ông Lê Viết Hiền – Đại diện đơn vị nhận chuyển giao Hệ thống nhiệt phân quy mô nhỏ tại Việt Nam.

Tại Việt Nam, Công ty TNHH MTV Vina Viết Hiền là đơn vị duy nhất đã nhận chuyển giao công nghệ từ Thuỵ Sỹ và chế tạo thành công Hệ thống nhiệt phân quy mô nhỏ thí điểm cho mô hình HTX. Với sự tài trợ của Cục Kinh tế Liên Bang Thụy Sỹ (SECO) và hỗ trợ kỹ thuật của UNIDO, công nghệ này có tiềm năng chuyển đổi nhiều loại chất thải nông nghiệp thành năng lượng nhiệt và than sinh học, làm tăng giá trị chất thải hữu cơ và phế phẩm nông nghiệp, đồng thời mang lại cơ hội kinh tế cho nông dân và nhà chế biến nông sản, cho phép cung cấp năng lượng sinh khối tại chỗ và đáp ứng được những tiêu chuẩn khắt khe về khí thải.

VNCPC

VNCPC và UNIDO ký gói thầu rà soát, đánh giá chính sách và xây dựng kho thông tin trực tuyến về than sinh học tại Việt Nam

Trong tháng 10/2023, Công ty TNHH Trung tâm Sản xuất sạch hơn Việt Nam (VNCPC) và Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hợp Quốc (UNIDO) đã ký gói thầu rà soát, đánh giá chính sách, đề xuất khuyến nghị và xây dựng kho thông tin trực tuyến về than sinh học tại Việt Nam. Gói thầu có thời gian triển khai trong 4 tháng kể từ ngày ký.

Cụ thể, VNCPC sẽ rà soát đánh giá các chính sách và chương trình quốc gia liên quan đến sản xuất và sử dụng than sinh học gồm: Xem xét và đánh giá các giải pháp than sinh học hiện có; Các chính sách và khuôn khổ quốc gia đang trong quá trình xây dựng liên quan đến tính bền vững, nông nghiệp, công nghiệp, mục tiêu khí hậu…; Danh sách mạng lưới các bên liên quan, tập trung vào các nhà hoạch định chính sách.

Song song với đó, VNCPC sẽ xây dựng website thông tin về than sinh học và đưa vào lưu trữ trực tuyến các tài liệu gồm: Tài liệu truyền thông về than sinh học bằng tiếng Anh và tiếng Việt (áp phích, tờ rơi, sách điện tử, báo cáo) do UNIDO và các đối tác thực hiện trong các năm qua cùng các dự án và sáng kiến khác về than sinh học đang được triển khai tại Việt Nam.

VNCPC cũng chịu trách nhiệm biên tập nội dung, góp phần xây dựng và duy trì kho lưu trữ. Nền tảng trực tuyến này sẽ cung cấp kiến thức cơ bản và kinh nghiệm thực tế về than sinh học cho các đối tượng quan tâm và kết nối họ thành mạng lưới. Các hoạt động quảng bá về than sinh học cũng sẽ được cập nhật tại website này.

Trong khuôn khổ gói thầu, VNCPC sẽ tổ chức tham vấn với sự tham gia của các bên liên quan nhằm thu thập các ý kiến phản hồi để hoàn thiện Báo cáo rà soát và khuyến nghị chính sách về than sinh học; Giới thiệu tới các bên liên quan về kho lưu trữ thông tin trực tuyến về than sinh học do UNIDO, VNCPC và các đối tác xây dựng.

VNCPC

Mời đăng ký tham gia Khóa đào tạo trực tuyến miễn phí về Khu công nghiệp sinh thái

UNIDO và Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ tổ chức khóa đào tạo nhằm nâng cao nhận thức về mô hình KCNST, chia sẻ và trao đổi kinh nghiệm, kiến thức liên quan đến triển khai và thực hiện chính sách về KCNST, xác định và áp dụng các cơ hội sinh thái công nghiệp, v.v. dựa trên nguồn tài liệu hiện có của UNIDO, Ngân hàng thế giới (WB) và Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức (GIZ).

Khóa đào tạo sẽ được giảng dạy theo hình thức trực tuyến bởi các chuyên gia trong nước và quốc tế, bao gồm 06 mô-đun với thời lượng 2 giờ cho từng mô-đun (tổng cộng 12 giờ). Mỗi mô-đun đào tạo được thực hiện hai lần, do đó học viên có thể lựa chọn thời gian phù hợp nhất.

Tài liệu đào tạo bao gồm các chủ đề về KCNST và phương pháp tiếp cận, các công cụ cơ bản cũng như các phương pháp sử dụng Hiệu quả tài nguyên và Sản xuất sạch hơn (RECP) để phổ biến mô hình KCNST phù hợp với cơ chế chính sách cấp quốc gia và địa phương, đồng thời cung cấp các dịch vụ hỗ trợ về KCNST cho các KCN ở Việt Nam. Chương trình đào tạo bao gồm các chủ đề về KCNST nhằm tăng cường năng lực và đáp ứng nhu cầu của các nhà hoạch định chính sách cũng như các bên cung cấp dịch vụ KCNST, với sự cân đối giữa bài giảng lý thuyết, ví dụ thực tiễn và bài tập tương tác.

Tham gia chương trình đào tạo, học viên có cơ hội được kết nối mạng lưới chuyên gia và chia sẻ kinh nghiệm lẫn nhau trong quá trình xây dựng và cung cấp các dịch vụ về KCNST với chất lượng và giá trị gia tăng cao, đáp ứng nhu cầu của các DN và các tổ chức tại Việt Nam.

Để biết thêm thông tin chi tiết về khóa đào tạo, xin vui lòng xem chi tiết tại (Flyer Policy-makers) hoặc (Flyer Practisioners).

Các ứng viên quan tâm tham dự khóa đào tạo được mời nộp đơn đăng ký tham dự bằng cách truy cập đường liên kết (Call for application for policymakers) và (Call for Application for Practisioners) trước ngày 20 tháng 8 năm 2023.

Theo http://khucongnghiepsinhthai-vietnam.vn/event/39

Hội thảo tham vấn chuyên gia về phòng chống rò rỉ nhựa: Chung tay bảo vệ môi trường

Ngày 28/3, tại Hà Nội, Công ty TNHH Trung tâm Sản xuất sạch hơn Việt Nam (VNCPC) đã phối hợp cùng đối tác tổ chức hội thảo Tham vấn Kỹ thuật và Lấy ý kiến Chuyên gia về Phòng chống rò rỉ nhựa”. Hội thảo đã thu hút sự tham gia của các đại diện đến từ các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp, trường đại học, các viện nghiên cứu và các tổ chức có liên quan.

Khi không có những biện pháp can thiệp phù hợp, nhựa thải hằng năm vào đại dương được dự đoán sẽ tăng gần gấp ba từ mức 11 triệu tấn hiện nay lên 29 triệu tấn vào năm 2040.

Trước thực trạng sản xuất và tiêu thụ nhựa liên tục gia tăng ở cả phạm vị quốc gia và trên toàn cầu, kéo theo đó là tình trạng môi trường đất, nước, không khí ngày càng bị ô nhiễm do rác thải nhựa, dự án “Xây dựng và phổ biến hướng dẫn kỹ thuật về phòng chống rò rỉ nhựa và mảnh nhựa từ các nhà máy và khu vực tái chế phi chính thức trong khối ASEAN” đã ra đời.

Đây là dự án được tài trợ bời Trung tâm Giáo dục Khu vực về chất thải nhựa đại dương (RKC-MPD) thuộc Viện nghiên cứu Kinh tế ASEAN (ERIA). Kể từ khi dự án được triển khai, Trung tâm Tài nguyên Khu vực châu Á và Thái Bình Dương thuộc Viện Công nghệ Châu Á (AIT RRCAP) đã phối hợp với các đối tác để triển khai tại 6 thành phố bao gồm: Manila và Iloilo (Philippines), Viên Chăn (Lào), Pattaya và Nothaburi (Thái Lan) và thủ đô Hà Nội.

Tại Việt Nam, Công ty TNHH Trung tâm Sản xuất sạch hơn Việt Nam (VNCPC) đã được lựa chọn là đối tác của dự án. Thời gian qua, hai bên đã phối hợp triển khai các hoạt động như: Tham vấn các bên liên quan, xây dựng báo cáo đánh giá thực trạng, tham quan trực tiếp tại các cơ sở tái chế nhựa để tìm hiểu về tình trạng rò rỉ nhựa từ các nhà máy tái chế chính thức và phi chính thức tại Hà Nội.

Theo đó, hội thảo “Tham vấn Kỹ thuật và Lấy ý kiến Chuyên gia về Phòng chống rò rỉ nhựa” được tổ chức có mục đích tham vấn kỹ thuật và lấy ý kiến chuyên gia và các bên liên quan cho hai bản dự thảo được xây dựng trong khuôn khổ dự án, bao gồm: 1) Báo cáo đánh giá thực trạng rò rỉ nhựa tại thành phố Hà Nội và 2) Hướng dẫn kỹ thuật về phòng chống rò rỉ nhựa và mảnh nhựa từ các nhà máy và khu vực tái chế không chính thức trong khối ASEAN.

Tại hội thảo các địa biểu đã đồng tình về những hạn chế, bất cập về các quy định trong phòng chống rác thải nhựa tại Việt Nam. Không chỉ có vậy, quá trình thu gom nhựa đã qua sử dụng còn có nhiều khó khăn do người dân chưa có ý thức cao trong việc phân loại tại nguồn cũng như thói quen sử dụng túi nylon và sản phẩm nhựa dùng một lần đang rất phổ biến. Các cơ sở tái chế phi chính thức vẫn trong tình trạng manh mún, công nghệ lạc hậu, chưa đáp ứng được với nhu cầu.

Do đó, theo ông Phạm Hồng Hiệp Viện nghiên cứu chiến lược chính sách Công Thương – Bộ Công Thương cho rằng các hướng dẫn kỹ thuật đối với các cơ sở tái chế phi chính thức cần dựa trên thực tế, chi phí đầu tư phù hợp để dễ triển khai bên cạnh các hướng dẫn mang tính khuyến khích.

Cũng trong khuôn khổ hội thảo, các đại biểu đã có chuyến đi khảo sát thực tế tại làng tái chế nhựa Triều Khúc (Thanh Trì, Hà Nội).

Một số hình ảnh về hội thảo:

Và chuyến khảo sát thực tế tại làng tái chế nhựa Triều Khúc:

VNCPC

VNCPC tham gia khởi động dự án Năng lượng tái tạo cho ngành chè Việt Nam

Mới đây (6-10/02/2023), đại diện Công ty TNHH Trung tâm Sản xuất sạch hơn Việt Nam (VNCPC) cùng đoàn chuyên gia Thụy Sĩ đã khởi động dự án Năng lượng tái tạo cho ngành chè Việt Nam, tại tỉnh Nghệ An.

Dự án được triển khai từ tháng 01/2023 đến tháng 02/2025, nhằm mục đích đánh giá mức độ khả thi, khuyến nghị lộ trình thực hiện cho việc áp dụng hệ thống tích hợp quang nông-nhiệt phân-than sinh học thí điểm tại huyện Anh Sơn (Nghệ An), hướng tới xây dựng mô hình canh tác và sản xuất chè bền vững theo mô hình kinh tế tuần hoàn cho Việt Nam.

Sơ đồ mô tả Hệ thống tích hợp quang nông-nhiệt phân-than sinh học thí điểm

Với gồm 04 hợp phần chính, trong đó 03 hợp phần kỹ thuật và 01 hợp phần tích hợp, dự án hướng tới các mục tiêu cụ thể là: Đạt được mức tăng đáng kể về hiệu suất năng lượng của toàn bộ hệ thống; Tăng khả năng lưu giữ chất dinh dưỡng và nước của đất bằng cách bón than sinh học (biochar) được sản xuất từ công nghệ nhiệt phân, nhờ đó giúp giảm sự phụ thuộc của người trồng chè vào nhiên liệu hóa thạch (dầu để bơm nước), phân bón và nước; Tối đa hoá đóng góp tiềm năng của sinh kế nông nghiệp (canh tác chè) vào quá trình hấp thụ carbon, cũng như phí sản xuất và cải thiện chất lượng sản phẩm; Đồng thời tối ưu hoá sản xuất chè dưới hệ thống sản xuất năng lượng mặt trời che bóng có kiểm soát (điện mặt trời), và xây dựng mô hình kinh doanh phù hợp cho nông dân trồng chè.

Cũng trong chuyến công tác này, đoàn cán bộ dự án đã có buổi thăm và làm việc với huyện ủy Anh Sơn, Công ty CP Phát triển Chè Nghệ An, cũng như đi khảo sát các địa điểm sẽ triển khai mô hình thí điểm tại xã Hùng Sơn và Bình Sơn, huyện Anh Sơn.

Theo đánh giá chung, dự án đã nhận được sự quan tâm, ủng hộ của lãnh đạo địa phương cũng như nhà máy và các hộ nông dân. Hoạt động tiếp theo của dự án sẽ tập trung vào chia sẻ thông tin và kết nối với các bên hữu quan trong nước.

Một số hình ảnh về chuyến công tác tại huyện Anh Sơn của đoàn cán bộ dự án:

VNCPC

Giải pháp triển khai hiệu quả cộng sinh công nghiệp trong KCN Đình Vũ

Hội thảo cộng sinh công nghiệp tại KCN Đình Vũ đã giúp các doanh nghiệp trong KCN Đình Vũ hiểu rõ hơn “bài toán”về cộng sinh công nghiệp. Từ đó tìm ra các giải pháp hữu hiệu để hình thành các chuỗi cung ứng khả thi về mặt kinh tế, môi trường và xã hội, tiến đến phát triển KCN sinh thái, doanh nghiệp sinh thái.
Cộng sinh công nghiệp tiến đến mục tiêu phát triển KCN sinh thái

Toàn cảnh Hội thảo

Ngày 22/11/2022 tại thành phố Hải Phòng, diễn ra Hội thảo cộng sinh công nghiệp tại KCN Đình Vũ (DEEP C). Hội thảo do Ban Quản lý Dự án “Triển khai KCN sinh thái theo hướng tiếp cận từ Chương trình KCN sinh thái toàn cầu”, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Tổ chức phát triển Công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) đồng tổ chức.

Tham gia Hội thảo có ông Bùi Ngọc Hải, Phó Trưởng Ban Quản lý KKT Hải Phòng; bà Nguyễn Trâm Anh, Chuyên gia kỹ thuật quốc gia UNIDO, đại diện Ban Quản lý Dự án “Triển khai KCN sinh thái theo hướng tiếp cận từ Chương trình KCN sinh thái toàn cầu”; ông Ankit Kapasi, Chuyên gia quốc tế về KCN sinh thái của Sofies; ông Đinh Mạnh Thắng, Chuyên gia cao cấp về sử dụng Hiệu quả Tài nguyên và Sản xuất sạch hơn (VNCPC) cùng đại diện khoảng 80 đại biểu đến từ Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hải Phòng, UBND quận Hải An, Điện lực Hải Phòng, một số KCN trên địa bàn Thành phố, các đơn vị cung cấp dịch vụ quan tâm đến Dự án và các doanh nghiệp hoạt động trong KCN Đình Vũ.

Dự án “Triển khai KCN sinh thái tại Việt Nam theo hướng tiếp cận từ chương trình KCN sinh thái toàn cầu” do Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với UNIDO thực hiện từ nguồn tài trợ của SECO; thời gian thực hiện Dự án là 3 năm (từ tháng 5/2020 đến tháng 5/2023). Dự án được triển khai với các KCN được thí điểm lựa chọn là: KCN DEEP C (Hải Phòng), KCN Amata (Đồng Nai), KCN Hiệp Phước (TP. Hồ Chí Minh), KCN Trà Nóc 1&2 (Cần Thơ), KCN Hòa Khánh (Đà Nẵng).

Hội thảo nhằm nâng cao kiến thức về cộng sinh công nghiệp, từ đó đưa ra các giải pháp, kế hoạch để hình thành các chuỗi cung ứng khả thi về mặt kinh tế, môi trường và xã hội, thực hiện các mục tiêu tiến tới KCN sinh thái, doanh nghiệp sinh thái.

Hội thảo cung cấp những hiểu biết chung về: các khái niệm, phương pháp và công cụ chính liên quan đến nhận diện và thực hiện cộng sinh công nghiệp; cung cấp thông tin về những mô hình cộng sinh công nghiệp; ví dụ điển hình về những cơ hội cộng sinh công nghiệp đã được nghiên cứu, triển khai thực tế tại Việt Nam và trên thế giới.

Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ Dự án “Triển khai KCN sinh thái tại Việt Nam theo hướng tiếp cận từ Chương trình KCN sinh thái toàn cầu”, do Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sỹ (SECO) tài trợ, được thực hiện bởi UNIDO và Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Thông qua Hội thảo, các chuyên gia quốc tế và trong nước về KCN sinh thái sẽ cung cấp góc nhìn tổng quan về cộng sinh công nghiệp và các ví dụ điển hình liên quan đến các loại hình cộng sinh công nghiệp. Đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp đầu tư trong KCN Đình Vũ cùng thảo luận sâu hơn về các cơ hội cộng sinh công nghiệp đã có và các cơ hội cộng sinh được chuyên gia xác định trong quá trình đánh giá hiệu quả tài nguyên sản xuất sạch hơn. Đồng thời, thông qua hoạt động tương tác sẽ xác định các cơ hội cộng sinh công nghiệp tiềm năng mới. Đây là cơ sở để Dự án sẽ tạo điều kiện, hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện các cơ hội cộng sinh công nghiệp tiềm năng thông qua các hoạt động xác định, sắp xếp thứ tự ưu tiên và triển khai kế hoạch hành động.


Các cán bộ kỹ thuật và quản lý môi trường đến từ KCN Đình Vũ tham dự Hội thảo

Hội thảo nhận được sự quan tâm của các sở, ban, ngành của thành phố Hải Phòng và các đơn vị trong lĩnh vực chuyên ngành môi trường tại Thành phố

Thông qua các hoạt động thảo luận, tương tác sẽ đưa ra được các ý tưởng về những cơ hội cộng sinh công nghiệp tiềm năng, thứ tự ưu tiên thực hiện các cơ hội, từ đó thực hiện các bước tiếp theo của Dự án; kết nối ý tưởng cộng sinh và các đơn vị có liên quan để triển khai ý tưởng cộng sinh công nghiệp.


Bà Đỗ Thị Hồng Giang, cán bộ Ban Quản lý Dự án “Triển khai KCN sinh thái tại Việt Nam theo hướng tiếp cận từ Chương trình KCN sinh thái toàn cầu” giới thiệu những nội dung chính của Hội thảo.

Phát triển KCN sinh thái là lựa chọn tất yếu trong tiến trình phát triển toàn cầu


Ông Bùi Ngọc Hải, Phó Trưởng Ban Quản lý KKT Hải Phòng phát biểu chào mừng Hội thảo.

Phát biểu chào mừng Hội thảo, ông Bùi Ngọc Hải, Phó Trưởng Ban Quản lý KKT Hải Phòng cho biết, phát triển cộng sinh công nghiệp nói riêng và phát triển KCN sinh thái nói chung đã và đang được quan tâm ưu tiên trong chiến lược phát triển KCN bền vững của Việt Nam, cũng như thành phố Hải Phòng. Phát triển KCN sinh thái là một sự lựa chọn tất yếu của Việt Nam, là một lợi thế cạnh tranh của các doanh nghiệp và là đòi hỏi mới của tiến trình phát triển toàn cầu, giúp các doanh nghiệp đi nhanh sẽ xây dựng được vị thế cạnh tranh mới.

Theo ông Hải, thực tế cho thấy, việc phát triển mô hình cộng sinh công nghiệp, các KCN sinh thái sẽ là bước tiến đầy triển vọng cho các ngành nghề về lĩnh vực về môi trường của thành phố Hải Phòng nói riêng và nền kinh tế Việt Nam nói chung. Từ đó, đem lại lợi ích to lớn về tăng trưởng kinh tế, đồng thời làm giảm các tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người, góp phần thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh và phát triển bền vững, một nền kinh tế gắn với môi trường của Việt Nam trong tương lai. Cộng sinh công nghiệp chính là một trong những phương pháp để đưa nền kinh tế hiện tại đến gần hơn với nền kinh tế tuần hoàn.

“Việc phát triển KCN sinh thái, chuyển đổi các KCN truyền thống sang KCN sinh thái được thành phố Hải Phòng đặc biệt quan tâm. Nội dung này đã được Thành phố đưa vào Nghị quyết số 06/NQ-TU, ngày 7/4/2022 của Thành ủy Hải Phòng về nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy công tác quản lý, thúc đẩy các KCN, cụm công nghiệp trên địa bàn thành phố Hải Phòng đến năm 2025, định hướng năm 2030, đưa vào các chương trình, nhiệm vụ hàng năm của Thành phố….”, ông Hải nói.

Cũng theo ông Hải, việc phát triển KCN theo hướng KCN sinh thái hiện nay còn rất mới tại Việt Nam, nên gặp nhiều khó khăn, thách thức. UNIDO đã phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư triển khai Dự án KCN sinh thái và đã đạt được những kết quả bước đầu. Dự án KCN sinh thái đã đóng góp xây dựng, đánh giá bộ tiêu chí KCN sinh thái, giúp các doanh nghiệp triển khai các hoạt động cộng sinh công nghiệp và sản xuất sạch hơn.

Cùng với đó, việc ra đời Nghị định số 35/2022/NĐ-CP quy định về quản lý KCN, KKT, đã góp phần tạo nhiều động lực để các chủ đầu tư hạ tầng KCN và các doanh nghiệp KCN tiến gần đến mục tiêu xây dựng KCN sinh thái và thực hiện các hoạt động cộng sinh công nghiệp, sản xuất sạch hơn.

“Ban Quản lý KKT Hải Phòng đánh giá cao sự có mặt đầy đủ của các doanh nghiệp trong KCN Đình Vũ và khách mời tham gia Hội thảo. Đây là một cơ hội quý để các doanh nghiệp nhận thức sâu sắc hơn về cộng sinh công nghiệp, nên đề nghị các doanh nghiệp cần tăng cường thảo luận nhóm và đặt các câu hỏi để các chuyên gia giải đáp thắc mắc liên quan đến chủ đề Hội thảo…”, ông Hải đề nghị.


Bà Nguyễn Trâm Anh, Chuyên gia kỹ thuật quốc gia UNIDO phát biểu khai mạc Hội thảo

Tại Hội thảo, bà Nguyễn Trâm Anh, Chuyên gia kỹ thuật quốc gia UNIDO, đại diện Ban Quản lý Dự án “Triển khai KCN sinh thái theo hướng tiếp cận từ Chương trình KCN sinh thái toàn cầu” đánh giá tổng quan về dự án KCN sinh thái và nhấn mạnh những cơ sở pháp lý để tạo đòn bẩy triển khai KCN sinh thái thành công tại Việt Nam.

Bà Trâm Anh khẳng định, phát triển KCN theo hướng KCN sinh thái là một con đường tất yếu và là sự lựa chọn tối ưu của Việt Nam. Hiện việc chuyển đổi sang KCN sinh thái được áp dụng xuyên suốt theo Nghị định số 35/2022/NĐ-CP (8 tiêu chí về KCN sinh thái, trong đó có Hiệu quả tài nguyên và Sản xuất sạch hơn) và chuyển đổi theo khung quốc tế về mô hình KCN sinh thái, bước đầu đã mang lại những kết quả nhất định về hiệu quả kinh tế, môi trường và xã hội.

Bà cho biết thêm, tại Hội thảo này, các chuyên gia trong nước và quốc tế sẽ trình bày về bức tranh tổng quan về cộng sinh công nghiệp, một số nghiên cứu điển hình tại Việt Nam đã được triển khai hoặc lên kế hoạch triển khai trong khuôn khổ Dự án; các khách mời và đại biểu tham dự Hội thảo sẽ thảo luận nhóm về xác định các cơ hội cộng sinh công nghiệp và thứ tự ưu tiên, đồng thời đưa ra quan điểm, cũng như cam kết trong việc triển khai thực hiện cộng sinh công nghiệp tại doanh nghiệp.

Cơ hội và các thách thức trong quá trình triển khai cộng sinh công nghiệp


Ông Ankit Kapasi, Chuyên gia quốc tế về KCN sinh thái của Sofies phát biểu khái quát về cộng sinh công nghiệp.

Tại Hội thảo, ông Ankit Kapasi, Chuyên gia quốc tế về KCN sinh thái của Sofies đã khái quát tổng quan bức tranh về cộng sinh công nghiệp, trong đó phân tích các giá trị cốt lõi của cộng sinh công nghiệp, bao gồm những khái niệm chính và công cụ thực hiện như: mục tiêu, lợi ích và thách thức của cộng sinh công nghiệp; phương pháp và công cụ nhận diện các cơ hội; cơ cấu và mô hình quản trị…

Chuyên gia Ankit Kapasi cho biết, cộng sinh công nghiệp là sự phối hợp giữa các ngành, các doanh nghiệp khác nhau nhằm sử dụng tài nguyên hiệu quả, cùng chia sẻ tài sản chung (điện, nước, hiệp đồng nguồn cung, khách hàng, sản phẩm phụ) với mục tiêu là tối đa hóa nguồn lực, đem lại lợi ích kinh tế lớn cho các bên, cộng đồng và đô thị.

Mục đích cụ thể của cộng sinh công nghiệp là tối đa hóa việc bảo tồn tài nguyên, giảm phát thải thông qua quản lý bền vững chất thải và các sản phẩm phụ giữa các ngành/công ty; cộng sinh giữa các công ty giúp hình thành các chuỗi cung ứng khả thi về mặt kinh tế, môi trường và xã hội.

“Nói tóm lại, thông điệp chính của cộng sinh công nghiệp là hàng ngày phát thải ra, thực hiện tái chế cộng sinh công nghiệp; là sự hợp tác giữa các bên để đạt được 3 khía cạnh quan trọng về kinh tế, môi trường và xã hội”, chuyên gia Ankit Kapasi nhấn mạnh.

Về khó khăn, thách thức, ông Ankit Kapasi cho rằng, có nhiều vấn đề doanh nghiệp phải đối mặt như: nguồn lực (liệu doanh nghiệp có đủ nguồn lực để triển khai cộng sinh công nghiệp hay không?), thiếu chuyên môn, thiếu nhận thức, chưa nắm bắt được cơ hội.

Để giải quyết khó khăn trên, theo chuyên gia Ankit Kapasi, cần xây dựng mạng lưới, cơ quan điều phối để kết nối các doanh nghiệp hợp tác trao đổi chuyên môn, hỗ trợ kỹ thuật. Các KCN trên thế giới hình thành các trung tâm KCN, các trung tâm này sẽ hỗ trợ doanh nghiệp và chủ đầu tư KCN chuyển đổi sang KCN sinh thái và cộng sinh công nghiệp.

Theo ôngAnkit Kapasi, có 5 loại cộng sinh công nghiệp: chia sẻ tiện ích về cơ sở hạ tầng (dùng chung năng lượng, nước); cung cấp các địa điểm làm việc chung; trao đổi chất thải, sản phẩm phụ (vật liệu dư thừa); chia sẻ về dịch vụ, hoạt động giữa các doanh nghiệp với nhau, giữa các KCN với nhau; hình thành mối liên kết, tận dụng, chia sẻ tài nguyên, hạ tầng của KCN với dân cư và đô thị lân cận, qua đó tạo ra nhiều việc làm và cơ hội hợp tác, phát triển.

“Cộng sinh công nghiệp và đô thị đóng vai trò rất quan trọng, do đó cần có sự phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương”, ông Ankit Kapasi nhấn mạnh.

Ông dẫn chứng và phân tích chi tiết một số KCN điển hình trên thế giới đã triển khai tốt cộng sinh công nghiệp, như: KCN Kwinana (Úc); KCN Map Ta Phut (Thái Lan); cộng sinh công nghiệp – đô thị ở Kalundborg (Đan Mạch). Đặc biệt tiêu biểu là KCN Kwinana (Tây Úc), đây là KCN nặng lớn nhất tại Tây Úc đã và đang thu hút các ngành công nghiệp chế biến đa dạng, tạo việc làm cho 4.000 công nhân lao động. Các KCN này đã triển khai tốt cộng sinh công nghiệp, giúp các doanh nghiệp giảm phụ thuộc vào tài nguyên, góp phần nâng cao lợi nhuận của doanh nghiệp; bảo vệ môi trường, đảm bảo sức khỏe cho người lao động và cộng đồng xung quanh KCN; tạo nhiều việc làm cho người lao động và mang lại cơ hội lớn trong thu hút đầu tư.

Thay mặt Trung tâm Sản xuất sạch hơn Việt Nam (VNCPC), ông Đinh Mạnh Thắng, Chuyên gia cao cấp về sử dụng Hiệu quả Tài nguyên và Sản xuất sạch hơn đã trình bày một số cơ hội cộng sinh công nghiệp điển hình; những nghiên cứu tại Việt Nam đã được triển khai thành công thời gian qua và kế hoạch triển khai cộng sinh công nghiệp trong khuôn khổ của Dự án.


Ông Đinh Mạnh Thắng, Chuyên gia cao cấp về sử dụng Hiệu quả Tài nguyên và Sản xuất sạch hơn trình bày ý kiến tại Hội thảo

Chia sẻ về kết quả hợp phần cộng sinh công nghiệp từ pha trước của Dự án nhằm đánh giá tiềm năng chuyển đổi từ KCN truyền thống sang KCN sinh thái, ông Thắng cho biết, kết quả đạt được tại các KCN Khánh Phú, KCN Gián Khẩu (Ninh Bình); KCN Trà Nóc 1 & 2 (Cần Thơ) và KCN Hòa Khánh (Đà Nẵng) tương đối khả quan. Tại Ninh Bình, Dự án đã khảo sát 22 doanh nghiệp, phát hiện 14 cơ hội cộng sinh, lựa chọn nghiên cứu chuyên sâu 4 cơ hội. Tại Đà Nẵng, đã khảo sát 57 doanh nghiệp, phát hiện 22 cơ hội cộng sinh, lựa chọn nghiên cứu chuyên sâu 7 cơ hội. Tại Cần Thơ đã khảo sát được 58 doanh nghiệp, phát hiện 24 cơ hội cộng sinh và lựa chọn nghiên cứu 8 cơ hội.

Ông Thắng chia sẻ: “Những kết quả tích cực trên đã góp phần lan tỏa và thúc đẩy các doanh nghiệp KCN và các công ty hạ tầng KCN mong muốn được tham gia vào Dự án KCN sinh thái để chuyển đổi phương thức sản xuất theo hướng kinh tế tuần hoàn, cùng hiệp đồng công nghiệp, tạo nên nhiều giá trị to lớn về lợi ích kinh tế, môi trường và xã hội”.

Về rảo cản chính trong cộng sinh công nghiệp, ông Thắng cho rằng, hiện nay Dự án đang vướng mắc bởi các rào cản pháp lý do bị chi phối bởi các luật chuyên ngành về môi trường nhưng chưa giải quyết được (Luật Tài nguyên Môi trường, Luật quản lý chất thải trong KCN…). Mặt khác, đa số các doanh nghiệp trong cùng một KCN không có mối quan hệ để trao đổi, chia sẻ và giao lưu với nhau, nên họ chưa tìm được sự kết nối, tương tác để cùng hiệp đồng cộng sinh công nghiệp, do đó cần có một ban quản lý để kết nối các doanh nghiệp với nhau.


Các chuyên gia nhận xét về bài trình bày của các nhóm thảo luận

Các doanh nghiệp tìm ra nhiều giải pháp triển khai cộng sinh công nghiệp

Các nhóm thảo luận xác định rõ vai trò quan trọng của cộng sinh công nghiệp, vì sẽ mang lại lợi ích cao cho doanh nghiệp. Đa số nghiệp đều ủng hộ cộng sinh công nghiệp và mong muốn triển khai giải pháp này càng sớm càng tốt.

Về cơ hội cộng sinh công nghiệp tại KCN Đình Vũ, những giải pháp được các nhóm đưa ra được các chuyên gia nhận định đều dễ triển khai và đạt lợi ích cao. Mặt khác, KCN Đình Vũ hiện có nhiều lợi thế để triển khai giải pháp này nhờ sự quyết tâm cao của chủ đầu tư KCN Đình Vũ, đã đầu tư nguồn lực con người và cơ sở vật chất toàn diện, đồng bộ phục vụ cho hoạt động triển khai cộng sinh công nghiệp, sản xuất sạch hơn. Đồng thời, KCN này còn luôn nhận được sự quan tâm ủng hộ tích cực của chính quyền thành phố Hải Phòng và Ban Quản lý KKT Hải Phòng trong suốt quá trình KCN hoạt động đầu tư, kinh doanh.


Chuyên gia Ankit Kapasi hướng dẫn các nhóm xác định cơ hội cộng sinh công nghiệp và giải pháp triển khai thực hiện tại doanh nghiệp

Đánh giá những khó khăn, thách thức khi triển khai cộng sinh công nghiệp tại KCN Đình Vũ, đa số các ý kiến mà doanh nghiệp đưa ra đều nhấn mạnh khó khăn chính về rào cản cơ sở pháp lý, bên cạnh vấn đề về nguồn vốn (do có một vài giải pháp đầu tư lớn nên cần nguồn vốn đầu tư lớn).


Bà Nguyễn Trâm Anh, Chuyên gia kỹ thuật quốc gia UNIDO phát biểu bế mạc Hội thảo

Bế mạc Hội thảo, bà Nguyễn Trâm Anh đánh giá cao sự tham gia tích cực, nhiệt tình thảo luận nhóm của các doanh nghiệp trong KCN Đình Vũ, qua đó đã tìm ra các cơ hội, lợi thế, cũng như những thách thức đối với doanh nghiệp, từ đó đưa ra nhiều giải pháp quan trọng để triển khai hoạt động cộng sinh công nghiệp.

Để giải quyết một trong những khó khăn của các doanh nghiệp trong KCN Đình Vũ về nguồn vốn, bà Trâm Anh cho biết, ngay sau Hội thảo kết thúc, buổi chiều cùng ngày sẽ diễn ra chương trình tập huấn công cụ tài chính hỗ trợ doanh nghiệp và KCN chuyển đổi mô hình KCN sinh thái tại Việt Nam. Tại buổi tập huấn này, các chuyên gia quốc tế và trong nước của Dự án sẽ hướng dẫn doanh nghiệp thực hành và sử dụng hiệu quả công cụ tài chính phục vụ cho mục đích chuyển đổi sang mô hình KCN sinh thái.

“Các doanh nghiệp trong KCN Đình Vũ và các đại biểu tham dự Hội thảo tiếp tục tham gia đầy đủ và đóng góp các giải pháp quan trọng trong buổi tập huấn, thực hành và thảo luận hỗ trợ công cụ tài chính cho doanh nghiệp và KCN, nhằm chuyển đổi sang doanh nghiệp sinh thái, KCN sinh thái thành công tại KCN Đình Vũ…”, bà Trâm Anh mong muốn./.

Một số hình ảnh hoạt động tại Hội thảo và bên lề Hội thảo


Ông Florian Beranek, chuyên gia quốc tế của UNIDO tại Hà Nội (ngồi ngoài cùng từ trái sang) tham dự Hội thảo


Ngay trong ngày diễn ra Hội thảo, KCN Đình Vũ đón tiếp Đoàn công tác Bờ Biển Ngà đến thăm quan và tìm hiểu môi trường đầu tư trong KCN

Đoàn công tác Bờ Biển Ngà thăm quan KCN Đình Vũ

Nguyễn Hằng
https://kinhtevadubao.vn/giai-phap-trien-khai-hieu-qua-cong-sinh-cong-nghiep-trong-kcn-dinh-vu-24655.html?zarsrc=30&utm_source=zalo&utm_medium=zalo&utm_campaign=zalo