Biến rác thải thành năng lượng
Tại các quốc gia phát triển, nguồn rác thải đã và đang được tận dụng triệt để để sản xuất điện, giảm áp lực lên lưới điện quốc gia. Ở giai đoạn phát triển rất nhanh, TP. HCM đang tìm kiếm giải pháp xử lý rác thải thành nguồn năng lượng nhằm thu được lợi ích kinh tế, bảo vệ môi trường và giảm thiểu áp lực cho lưới điện.
Thông tin đưa ra tại Hội thảo “Giải pháp xử lý rác đô thị – Nghiên cứu công nghệ và tính khả thi” diễn ra mới đây tại TP. Hồ Chí Minh cho thấy, với dân số hơn 9 triệu dân, tổng khối lượng chất thải rắn (CTR) đô thị phát sinh trên địa bàn thành phố ước tính khoảng 7.500-8.000 tấn/ngày. Hầu hết lượng rác thải này (bao gồm cả chất thải nguy hại) đều được xử lý bằng cách chôn lấp, gây ô nhiễm nước, ô nhiễm đất, ô nhiễm mùi và thải ra nhiều chất khí gây hiệu ứng nhà kính.
Nhiều giải pháp đã được đề ra để giải quyết vấn đề đó, trong đó có giải pháp xử lý CTR sinh hoạt thành phân compost. Tuy nhiên, do chất lượng phân compost sản xuất ra chưa cao nên đây chưa phải là giải pháp khả thi, chưa kể quỹ đất tại TP. Hồ Chí Minh ngày càng thu hẹp và lượng rác thải lại ngày càng tăng, ước tính khoảng 7-8%/năm, nên thành phố vẫn không ngừng tìm kiếm giải pháp hữu hiệu hơn.
Tại các nước phát triển, nhiều công nghệ hiện đại đã được áp dụng trong việc thu gom và xử lý rác thải đô thị, từ đó vừa giải quyết vấn đề ô nhiễm, tạo mỹ quan đô thị, vừa tận dụng được nguồn năng lượng rác thải để sản xuất điện, phân bón, thu hồi khí phát điện… Trong đó thiêu đốt kết hợp thu hồi nhiệt, phát điện là xu hướng tiên tiến và phổ biến của nhiều nước. Hiện nay, tỷ trọng xử lý CTR bằng thiêu đốt kết hợp phát điện ở một số nước tương đối cao như Singapore 100%; Thụy Sĩ 80%; Nhật Bản 73%; Đan Mạch 70%; Thụy Điển 55%; Hà Lan 51%; Pháp 38%; Đức 32%… Riêng ở Trung Quốc, phương hướng chủ đạo trong xử lý CTR sinh hoạt là chuyển từ chôn lấp sang đốt phát điện. Công suất đốt rác phát điện đã tăng từ 124.000 tấn/ngày năm 2012 lên 300.000 tấn/ngày năm 2015.
Hiện nay, một số dự án nhà máy phát điện từ rác trên địa bàn thành phố đã được phê duyệt như: Nhà máy sản xuất điện từ rác ở Gò Cát; Dự án thu khí thải phát điện theo cơ chế phát triển sạch tại bãi rác Phước Hiệp và Đông Thạnh…. Theo đánh giá của các chuyên gia, nếu áp dụng tốt các công nghệ tái chế, các mô hình thu hồi khí sẽ góp phần làm giảm khí thải nhà kính với lượng giảm tải có thể lên đến khoảng 0,68 tấn CO2/tấn rác, đặc biệt, nếu tái sử dụng thành nguồn năng lượng thay thế năng lượng hóa thạch thì con số này sẽ là một đóng góp đáng kể cho ngành năng lượng nước ta.
Theo ông Nguyễn Huy Hoàn – Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ – Bộ Công Thương, ưu điểm lớn nhất của phương pháp thiêu đốt kết hợp thu hồi nhiệt, phát điện là thời gian xử lý nhanh nhất; khối lượng CTR còn sau xử lý nhỏ nhất (khoảng 10-15% CTR đã phân loại); nhu cầu sử dụng đất thấp (phù hợp các đô thị); loại bỏ được các chất độc hại triệt để nhất; giảm thiểu tác động môi trường so với chôn lấp…. Tuy nhiên, để mang lại hiệu quả cao nhất, ông Hoàn nhấn mạnh: “Các dự án đầu tư đốt rác có phát điện cần có quy mô đủ lớn, lựa chọn công nghệ tiên tiến để đảm bảo hiệu quả xử lý, không gây ô nhiễm thứ sinh”.
Theo Bảo Ngọc – ven.vn
