Cảnh giác trước một số ứng dụng độc hại tấn công người dùng điện thoại

/in /by

Các chuyên gia bảo mật mới đây vừa phát hiện hàng loạt ứng dụng độc hại đội lốt phần mềm hợp pháp ngụy trang dưới lớp vỏ hiển thị quảng cáo.

Các chuyên gia hãng bảo mật Avast vừa thông tin, có 2,4 triệu người dùng Android và iPhone đã tải 7 phần mềm quảng cáo (adware) từ Google Play và App Store. Nhiều ứng dụng được quảng bá qua các tài khoản TikTok và Instagram. Một trong số này có tới 300.000 người theo dõi. Được biết, các ứng dụng đã được báo cáo cho Apple và Google.

Nội dung của các ứng dụng tương đối đơn giản. Đó là phần mềm “chơi khăm” bạn bè, tải nhạc, hình nền. Tuy nhiên, dưới lớp vỏ ngụy trang là khả năng hiển thị quảng cáo pop-up liên tục, choán hết màn hình và yêu cầu phải bấm vào chúng để loại bỏ hoặc tính phí người dùng để sử dụng những tính năng phụ trợ.


Ứng dụng độc hại tấn công người dùng điện thoại cần cảnh giác. Ảnh minh họa

Đặc biệt, chúng vượt qua được lớp bảo mật của hai chợ ứng dụng nhờ trojan HiddenAds. Tức là, hoạt động mờ ám của chúng chỉ xuất hiện sau khi ứng dụng được tải trên thiết bị và cấp quyền để nhận hướng dẫn từ bên ngoài ứng dụng.

Jakub Vávra, chuyên gia của Avast cho biết, tất cả đều là ứng dụng lừa đảo và vi phạm chính sách của Apple, Google khi đưa ra mô tả không đúng sự thật về chức năng, phục vụ quảng cáo bên ngoài ứng dụng, ẩn biểu tượng ứng dụng gốc sau khi cài.

Tại Việt Nam, số lượng người dùng iPhone và Android vô cùng đông đảo. Theo Counterpoint, 5 hãng điện thoại dẫn đầu thị trường trong nước đều sử dụng hệ điều hành Android, trong khi iPhone cũng là một thương hiệu được ưa chuộng. Chính vì vậy, tất cả đều phải nâng cao cảnh giác và kiểm tra ngay khi có bất kỳ cảnh báo bảo mật nào về hai hệ điều hành này được đưa ra.

Các ứng dụng đã bị gỡ khỏi Google Play bao gồm ThemeZone – Shawky App Free – Shock My Friends, Ultimate Music Downloader – Free Download Music. Trên App Store, các ứng dụng bị hạ là Shock My Friends – Satuna, 666 Time, ThemeZone – Live Wallpapers và shock my friend tap roulette v.

Dù adware, malware và các ứng dụng độc hại khác rất khó phát hiện, do đó, người dùng có thể tự bảo vệ là không cài đặt chúng ngay lập tức mà đọc đánh giá trước tiên. Những người dùng trước sẽ đưa ra cảnh báo về chức năng hay số tiền họ phải trả khi tải ứng dụng.

Ngoài ra, người dùng cũng nên cảnh giác trước các ứng dụng thu phí quá đắt cho những tính năng cơ bản, đồng thời kiểm tra các quyền mà ứng dụng xin cấp vì đây đều là dấu hiệu cho thấy có vấn đề. Chẳng hạn, một ứng dụng hình nền sẽ không cần phải truy cập bộ nhớ.

Trước đó, các nhà nghiên cứu bảo mật tại Avast và White Ops đã phát hiện tổng cộng 50 ứng dụng độc hại trên Google Play, chứa quảng cáo phiền nhiễu và chuyển hướng người dùng đến các trang web lừa đảo.

Đối với Avast, hãng ghiên cứu bảo mật này đã phát hiện một loạt ứng dụng độc hại núp bóng những ứng dụng thông thường. Những ứng dụng này thuộc một phần của chiến dịch HiddenAds – hacker sẽ cài cắm một loại trojan độc hại vào các ứng dụng giả mạo, sau đó hiển thị quảng cáo để tạo doanh thu cho những kẻ này.

Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu bảo mật tại Avast, những ứng dụng độc hại hoạt động cực kỳ tinh vi. Theo đó, khi người dùng cài đặt bất kỳ ứng dụng nào trong số này, chúng sẽ hoạt động như một ứng dụng bình thường trong một khoảng thời gian ban đầu, sau đó chúng sẽ tự động ‘ẩn mình’ khỏi màn hình và bắt đầu thực thi việc hiện quảng cáo liên tục.

An Dương (T/h)
http://vietq.vn/canh-giac-truoc-mot-so-ung-dung-doc-hai-tan-cong-nguoi-dung-dien-thoai-d179196.html

Từ ngày 3-6/10, một số tỉnh, thành có chỉ số tia UV ở mức nguy hại cao

/in /by

Các tỉnh, thành phố thuộc khu vực Nam Bộ từ ngày 3-6/10 chủ yếu ở mức 6-8 (mức độ gây nguy hại cao), có thời điểm mức cực đại có thể đạt ngưỡng 9 (mức có nguy cơ gây hại rất cao).

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia nhận định, các tỉnh, thành phố khu vực Bắc Bộ ngày 3 và 4/10, mức chỉ số tia cực tím (UV) phổ biến ở ngưỡng 5-7 (mức độ gây nguy hại cao).

Mức chỉ số tia UV có xu hướng tăng nhẹ lên ngưỡng 7-8 (mức độ gây nguy hại rất cao) trong ngày 5 và 6/10.

Các tỉnh, thành phố khu vực miền Trung ngày 3/10 có mức chỉ số UV ở ngưỡng 7-9 (mức độ gây nguy hại rất cao), ngoại trừ thành phố Hội An (tỉnh Quảng Nam), mức chỉ số tia UV trong ngày thấp hơn chỉ ở mức 6.

Xu hướng chỉ số UV cao còn duy trì trong ngày 4 và 5/10 tại khu vực này, sau đó giảm vào ngày 6/10.

Các tỉnh, thành phố thuộc khu vực Nam Bộ từ ngày 3-6/10 chủ yếu ở mức 6-8 (mức độ gây nguy hại cao), có thời điểm mức cực đại có thể đạt ngưỡng 9 (mức có nguy cơ gây hại rất cao).

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, chỉ số tia UV từ 3 đến 5 là nguy cơ gây hại trung bình, từ 6-8 nguy cơ gây hại cao, trên 8 là nguy cơ gây hại rất cao.

Các chuyên gia y tế cảnh báo, việc tiếp xúc quá lâu với tia UV sẽ gây tổn thương và có nguy cơ dẫn đến ung thư da. Tia UV gây đứt gãy các liên kết giữa các phân tử, góp phần làm đột biến cấu trúc DNA và RNA trong nhân tế bào, đây là nguyên nhân chính gây ung thư các dạng như u hắc tố, ung thư liên bào đáy, u tế bào vảy, u tuyến bã… Tiếp xúc với bức xạ cực tím còn gây ra ức chế hệ thống miễn dịch.

Các nhà khoa học cho rằng, việc cháy nắng có thể làm thay đổi sự phân bố và chức năng của các tế bào bạch cầu trong vòng 24 giờ sau khi tiếp xúc với ánh nắng. Nếu tình trạng này lặp đi lặp lại lâu dài sẽ gây hại nhiều hơn đến hệ thống miễn dịch của con người.

Người dân cần áp dụng các cách phòng tránh UV như mặc quần áo bảo hộ, bao gồm các loại áo có khả năng chống nắng, như áo dài tay, áo khoác có cổ, quần dài, tối màu, mũ rộng vành để che mặt, cổ và tai. Nếu có thể, nên lựa chọn chất liệu vải chống nắng đặc biệt.

Đeo kính râm bảo vệ mắt – lựa chọn chất liệu tròng kính có khả năng chống nắng, độ hấp thụ tia UV từ 99-100% sẽ bảo vệ tốt nhất cho mắt và vùng da xung quanh. Bổ sung hoa quả tươi giàu vitamin C, giúp hạn chế tác động có hại từ tia cực tím. Sử dụng kem chống nắng đều đặn mỗi khi ra ngoài, ngay cả khi trời nhiều mây./.

Thắng Trung (TTXVN/Vietnam+)

https://www.vietnamplus.vn/tu-ngay-3610-mot-so-tinh-thanh-co-chi-so-tia-uv-o-muc-nguy-hai-cao/667298.vnp

Siêu enzym “ăn nhựa” – Bước tiến vượt bậc trong khủng hoảng ô nhiễm rác thải nhựa

/in /by

Các nhà khoa học hy vọng rằng với siêu enzym “ăn nhựa” có thể là bước tiến quan trọng trong việc tìm kiếm các giải pháp để giải quyết cuộc khủng hoảng ô nhiễm.

Rác thải nhựa đã làm ô nhiễm toàn bộ hành tinh, từ Bắc Cực đến các đại dương sâu nhất và con người hiện đang phải tiêu thụ, hít thở các hạt vi nhựa. Hiện tại, rất khó phân hủy chai nhựa cũ thành các thành phần hóa học để tái chế chai nhựa mới, vì thế mỗi năm sẽ có thêm nhiều sản phẩm nhựa mới được tạo ra từ dầu mỏ.

Các nhà khoa học đã tạo ra một loại siêu vi khuẩn enzyme phân hủy chai nhựa nhanh hơn sáu lần so với nghiên cứu trước đây được công bố vào năm 2018. Cả hai nghiên cứu này đều dựa trên phát hiện lần đầu tiên tại Nhật Bản về enzyme ăn nhựa cách đây bốn năm.


Siêu enzyme bao gồm enzyme MHETase và PETase (tương ứng màu đỏ và xanh lam). Ảnh: Aaron McGeehan.

Protein tăng cường được tạo thành từ hai loại enzyme sản xuất bởi một loại vi khuẩn ăn chai nhựa, được gọi là Ideonella sakaiensis.

Giáo sư John McGeehan, Giám đốc Trung tâm Đổi mới Enzyme (CEI), Đại học Portsmouth (Anh) cho biết: “Không giống như tiêu hủy tự nhiên có thể mất hàng trăm năm, siêu vi khuẩn enzyme có thể chuyển nhựa trở lại vật liệu ban đầu của nó hoặc khối xây dựng chỉ trong vài ngày”.

Ông chia sẻ với hãng thông tấn PA: “Hiện tại, chúng tôi lấy những khối xây dựng đó từ các nguồn tài nguyên hóa thạch như dầu và khí đốt. Tuy chúng thực sự không bền vững nhưng nếu chúng ta có thể thêm enzym vào nhựa phế thải, chúng ta có thể bắt đầu phân hủy nó sau vài ngày”.

Quá trình này cũng cho phép nhựa được sản xuất và tái sử dụng vô tận, giảm sự phụ thuộc vào tài nguyên hóa thạch.

Vào năm 2018, Giáo sư McGeehan và nhóm của ông tình cờ phát hiện ra rằng một phiên bản được thiết kế của một trong những enzym, được gọi là PETase, có thể phân hủy nhựa trong vài ngày.

Là một phần của nghiên cứu hiện tại, được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences, nhóm nghiên cứu đã trộn PETase với enzym thứ hai, được gọi là MHETase và phát hiện ra “sự phân hủy của các chai nhựa tăng gấp đôi theo nghĩa đen”.

Sau đó, các nhà nghiên cứu đã kết nối hai enzyme với nhau trong phòng thí nghiệm, giống như “hai Pac-man nối với nhau bằng một đoạn dây”, sử dụng kỹ thuật di truyền.

Giáo sư McGeehan, một trong những tác giả của nghiên cứu nói rằng, điều này cho phép tạo ra một siêu enzyme nhanh hơn sáu lần so với enzyme PETase ban đầu – Đây là bước nhảy vọt đáng kể vì nhựa đang nằm dưới đại dương của chúng ta ngày nay sẽ mất hàng trăm năm để phân hủy tự nhiên.

Hà My
http://vietq.vn/sieu-enzym-an-nhua—buoc-tien-vuot-bac-trong-khung-hoang-o-nhiem-s30-d179016.html

Xăng sinh học E5: Người tiêu dùng hiểu sao cho đúng?

/in /by

Bán ra thị trường vào năm 2018 với mục đích thay thế xăng A92, xăng E5 hiện nay đang có tỷ trọng tiêu thụ ngày càng giảm do chênh lệch giá bán giữa xăng A95 và xăng E5 không lớn, trong khi người tiêu dùng lại chưa thực sự hiểu đúng về sản phẩm này.

Theo Saigon Petro, tỷ trọng tiêu thụ xăng E5 đã ngày càng giảm, từ 30,06% (2018) giảm còn 22,65% (2019), và bảy tháng đầu năm 2020 chỉ còn 16,95%.

Vậy xăng A92 và A95 (xăng khoáng thông thường, gọi tắt là xăng thường) so với E5, E10 (xăng sinh học) có gì khiến người tiêu dùng vẫn còn mặn mà đến vậy?


Dù nhiều ưu điểm nhưng xăng sinh học E5 vẫn chật vật tìm chỗ đứng trên thị trường.

Trước hết, 92 hay 95 là trị số Octan trong xăng, được dùng để đánh giá tính chống kích nổ của xăng. Sử dụng xăng trị số Octan cao không hề giúp động cơ khỏe hay tiết kiệm xăng hơn mà chỉ đơn giản là phù hợp với tỷ số nén của động cơ. Thông thường, xe số sẽ sử dụng xăng A92 còn xe ga sẽ đổ xăng A95.

Còn xăng sinh học là hỗn hợp của xăng truyền thống và cồn sinh học (bioethanol) được sử dụng cho các loại động cơ xăng đốt trong như xe ô tô và xe gắn máy. Theo kết quả nghiên cứu, việc sử dụng xăng sinh học giúp giảm phát thải khí nhà kính (carbon monoxide) khoảng 20-30% so với xăng thông thường, việc sản xuất ethanol dùng trong xăng sinh học cũng rất thân thiện với môi trường.

Việt Nam hiện nay chủ yếu sản xuất ethanol thu mua từ nguồn sắn lát của người nông dân. Sau đó, các nhà máy ethanol sẽ sản xuất ra xăng sinh học bằng cách pha trộn bằng máy móc giữa ethanol với xăng khoáng thông thường theo tỷ lệ 5% (E5), 10% (E10) hay lên tới 85% (E85).

Trên thế giới, hơn 50 nước đã sử dụng xăng sinh học, dẫn đầu là Mỹ từ năm 2012 (trên 90% ethanol nhiên liệu được pha xăng E10) và Brazil từ năm 2003 (bắt buộc sử dụng E22 đến E25), Úc từ năm 2008 (E10), Đức từ năm 2010 (E5, E10), Thái Lan bắt buộc sử dụng E5, E10 và đã giới thiệu E85 từ năm 2008…

Việc sử dụng xăng sinh học ngoài mục đích bảo vệ môi trường còn giúp giảm tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch, trong bối cảnh dầu mỏ có nguy cơ cạn kiệt vì khai thác mạnh trong vòng 10 năm qua.

Hiện tại với xăng E5 thì việc sử dụng xen kẽ xăng sinh học và xăng thường không có ảnh hưởng gì đến động cơ, theo PGS.TS. Lê Anh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Cơ khí Động lực, Trưởng phòng thí nghiệm Động cơ đốt trong, trường ĐH Bách khoa Hà Nội.

Dù vậy, xăng E5 vẫn gây hại cho động cơ xe máy có tuổi đời cao, linh kiện bên trong đã cũ hoặc kém chất lượng. Với các dòng xe sản xuất từ năm 1993 trở lại đây thì tính axit của xăng E5 không có ảnh hưởng gì đến động cơ.

Ngoài ra, một nhược điểm chính của xăng sinh học là tính ngậm nước, do đó quá trình từ lúc nhập xăng đến đổ xăng E5 phải hết sức cẩn trọng với nước. Tương tự, nếu xe không được dùng trong vòng 3 tháng gần nhất trước khi đổ thì không nên dùng E5 ngay do thời tiết nóng ẩm ở Việt Nam dễ làm tích tụ nước trong bình xăng.

Khó khăn chính trong tiêu thụ E5 trên thị trường hiện nay là các nhà sản xuất phải đầu tư dây chuyền nhà máy hiện đại trong khi đầu ra chưa hấp dẫn người tiêu dùng như đã nói ở trên. Dẫn đến hệ quả là cả nước có 7 nhà máy nhưng chỉ hoạt động cầm chừng cũng đã đủ đáp ứng nhu cầu thị trường.

Đến nay, Chính phủ đã ban hành văn bản với các quy chuẩn cho việc phân phối xăng sinh học E10 tại các cửa hàng xăng dầu, tiến tới sử dụng trong các phương tiện cơ giới đường bộ. Trên thế giới, loại xăng phổ biến được dùng là E10, có nước đã thử nghiệm E85 dù vẫn còn rất hạn chế do cần động cơ chuẩn FFV để vận hành.

Sử dụng nhiên liệu thay thế không chỉ là xu hướng thế giới, nó còn giúp bảo vệ môi trường, tạo dư địa cho phát triển nông nghiệp, giảm phát thải khí nhà kính. Qua đó cụ thể hóa chủ trương của Chính phủ trong việc giảm 5% lượng tiêu thụ xăng trong giao thông vận tải so với dự báo nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu của ngành đến năm 2030.

Theo bà Ngô Thị Ngọc Hà, Phó viện trưởng Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam hiện có gần 2.000 tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật trong lĩnh vực xăng dầu, trong đó tiêu chuẩn ISO có 636 tiêu chuẩn, tiêu chuẩn ASTM có 821 tiêu chuẩn và tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) hiện có 325 tiêu chuẩn với mức hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế đạt 55%.

GS. TS Đinh Thị Ngọ, Giảng viên cao cấp trường Đại học Bách khoa Hà Nội – Trưởng Ban kỹ thuật TCVN/28 – sản phẩm dầu mỏ và chất bôi trơn cho biết, đến nay Việt Nam đã xây dựng được tiêu chuẩn cho nhiên liệu sinh học E5 và xăng E10, cũng như nhiên liệu Đi-ê-zen đã có B5 và chuẩn bị có B10. “Đây là những tiêu chuẩn tiên tiến phù hợp với các nước trên thế giới. Các sản phẩm đạt các tiêu chuẩn này đảm bảo sạch và không ô nhiễm môi trường, đồng thời đáp ứng được tiêu chuẩn ít nhất là Euro 4 trở lên”, bà Ngọ cho biết.

Thanh Hà
http://vietq.vn/xang-e5-nguoi-tieu-dung-hieu-sao-cho-dung-d178924.html

Airbus tiết lộ 3 mẫu máy bay chạy bằng hydro

/in /by

Ngày 21/9, Airbus đã tiết lộ 3 mẫu máy bay chạy bằng khí hydro và đặt mục tiêu đưa một chiếc vào khai thác thương mại vào năm 2035.

Bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng Covid-19 và là đối tượng chính của phong trào “flygskam” (xấu hổ khi bay) vì lượng khí thải CO2 chiếm từ 2 – 3% lượng khí thải toàn cầu, ngành hàng không thế giới đang nỗ lực để tiến tới quá trình khử cacbon trong vận tải hàng không.

Chủ tịch điều hành Airbus Faury Guillaume cho biết: “Đây là một thời khắc lịch sử đối với toàn bộ lĩnh vực hàng không thương mại và chúng tôi dự định sẽ đóng vai trò dẫn đầu trong quá trình chuyển đổi quan trọng nhất mà ngành của chúng tôi từng biết đến”. Đối với Bộ trưởng Giao thông vận tải Pháp Jean-Baptiste Djebbari: “Đây là phản ứng tốt nhất đối với những hoạt động phản đối ngành hàng không đã được quan sát trong vài tháng qua”.

Nhà sản xuất máy bay Airbus đang nghiên cứu 3 mẫu thiết bị, tất cả đều chạy bằng hydro và được chỉ định dưới tên mã “ZEROe” (không phát thải). Động cơ hydro không gây ô nhiễm vì nó chỉ tạo ra hơi nước. Nhưng để làm được điều này yêu cầu bản thân hydro là “sạch”, nghĩa là được sản xuất bằng cách điện phân nước sử dụng điện từ các nguồn năng lượng tái tạo hoặc ít phát thải carbon.

Mô hình đầu tiên là động cơ phản lực có hình dáng cổ điển nhưng hơi dài. Chở từ 120 – 200 hành khách, hoặc tương đương với A220 hoặc A320 và phạm vi hoạt động trên 3.500 km, mẫu máy bay này sẽ được lắp một tuabin khí chạy bằng hydro, được chứa trong các bồn chứa đặt ở phần sau của thân máy bay.

“Trái tim của các động cơ máy bay là một tuabin khí, trong đó kerosen được đốt cháy”, Tổng giám đốc Hàng không Dân dụng Pháp (DGAC) Patrick Gandil giải thích. “Đốt cháy hydro trong turbin khí sẽ chỉ cần chỉnh sửa đôi chút. Thiết bị này cũng sẽ được trang bị một pin nhiên liệu, tự cung cấp năng lượng bằng hydro, sẽ cung cấp năng lượng (điện) bổ sung cho động cơ khi cần thiết”, Jean-Brice Dumont, giám đốc kỹ thuật của Airbus, cho biết.

Mẫu thứ hai là một máy bay động cơ phản lực cánh quạt có khả năng chở tới 100 hành khách với tầm bay trên 1.800 km.

Mẫu thứ ba là một máy bay có công suất và tầm hoạt động tương tự như mẫu về động cơ phản lực.

“Thân máy bay đặc biệt rộng cung cấp nhiều khả năng lưu trữ và phân phối hydro, cũng như bố trí cabin”, Airbus giải thích.

Khó khăn của hydro nằm ở việc bảo quản và vận chuyển nó trên máy bay, Grazia Vittadini, giám đốc công nghệ của Airbus, cho biết.

Patrick Gandil giải thích rằng bể chứa hydro đông lạnh phải có hình trụ hoặc hình cầu để chịu được áp lực, vì vậy “chúng ta không thể lắp chúng ở mọi nơi trong cánh như hiện nay”. Điều này mở đường cho nhiều thay đổi có thể xảy ra trong hình dạng của máy bay.

Airbus, nhà sản xuất động cơ Safran, liên doanh Arianegroup và Onera, kể từ đầu năm nay đã cùng nghiên cứu về việc sử dụng hydro cho hàng không. Theo Guillaume Faury, việc lựa chọn và hoàn thiện công nghệ sẽ mất 5 năm và sau đó là 2 năm đối với các nhà cung cấp. “Vì vậy, chương trình sẽ được thực hiện vào khoảng năm 2028. Tham vọng của chúng tôi là trở thành nhà sản xuất máy bay đầu tiên đưa một thiết bị như vậy vào hoạt động vào năm 2035”. Theo ông, sẽ cần phải dành cho chương trình này “vài chục tỷ euro”.

Lịch trình này tương ứng với mục tiêu một “máy bay không phát thải carbon”, được chính phủ Pháp đặt ra vào đầu tháng 6, đã có kế hoạch dành 1,5 tỷ euro cho nó vào năm 2022 như một phần trong kế hoạch hỗ trợ cho lĩnh vực hàng không. Các quốc gia đã coi hydro là một trục phát triển chính: Đức có kế hoạch chi 9 tỷ euro để phát triển các ứng dụng hydro, Pháp 7 tỷ euro.

Nh.Thạch theo AFP
https://petrotimes.vn/airbus-tiet-lo-3-mau-may-bay-chay-bang-hydro-579035.html

Việt Nam có nên gia hạn biểu giá điện gió?

/in /by

Hiệp hội Điện gió toàn cầu vừa gửi đề xuất tới Chính phủ – Bộ Công Thương Việt Nam đề nghị gia hạn biểu giá điện gió.

Liên minh của ngành công nghiệp điện gió thế giới đứng đầu là Hiệp hội Điện gió toàn cầu (GWEC) đã chính thức đề nghị Chính phủ Việt Nam khẩn trương gia hạn Biểu giá FiT áp dụng cho điện gió.


Điện gió ngoài khơi là tiềm năng lớn phát triển nền kinh tế xanh của Việt Nam.

Theo đó, GWEC phân tích ngành điện gió của Việt Nam đang phải đối mặt với tình trạng giảm đà đầu tư trong năm 2020 do sự không chắc chắn xung quanh khuôn khổ đầu tư, trong đó sự chậm trễ gia hạn biểu giá FiT sẽ cản trở sự phát triển của chuỗi cung ứng và gây trở ngại cho việc giảm chi phí tại thị trường điện gió mới hình thành này. Và kết quả là sẽ đẩy lùi mục tiêu của Việt Nam về một tương lai có được nguồn điện sạch, đáng tin cậy và giá cả phải chăng.

Việt Nam là thị trường điện gió phát triển nhanh nhất trong khu vực, với công suất khoảng 500 MW trên bờ và ngoài khơi đang được lắp đặt và ít nhất 4 GW dự kiến sẽ được đưa vào vận hành vào năm 2025. Tuy nhiên, sự quan tâm của các nhà đầu tư đến phát triển dự án điện gió ở Việt Nam đã chậm lại đáng kể trong năm 2020, vì các dự án điện gió trên bờ thường yêu cầu 2 năm để phát triển trong khi đó biểu giá điện FiT hiện tại chỉ áp dụng cho các dự án hoàn thành trước tháng 11/2021.

Do chưa có sự rõ ràng về kế hoạch giá FiT từ năm 2022 trở đi nên các nhà đầu tư phải đối mặt với quá nhiều bất trắc khi cam kết đầu tư cho các dự án điện gió mới, điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới lưới điện trong tương lai và dẫn tới cắt giảm việc làm.

Ông Ben Backwell, Giám đốc điều hành của GWEC nhận định: “Việt Nam đã được công nhận rộng rãi là quốc gia dẫn đầu khu vực về năng lượng sạch ở Đông Nam Á và thu hút cam kết đầu tư từ một số doanh nghiệp đẳng cấp thế giới trong lĩnh vực này. Chính phủ Việt Nam cần tránh làm chậm lại các khoản đầu tư thực sự cần thiết cho ngành này bằng cách gia hạn thời gian áp dụng biểu giá FiT, từ đó đảm bảo các khoản đầu tư dài hạn được thực hiện, tạo ra hàng chục nghìn việc làm có tay nghề cao và cung cấp năng lượng sạch, cạnh tranh cho nền kinh tế Việt Nam”.

Văn phòng Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công Thương đã công nhận tiềm năng to lớn của năng lượng gió trong việc sản xuất điện sạch và tăng trưởng xanh. Vào tháng 6 năm nay, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt bổ sung thêm gần 7 GW từ các dự án điện gió mới vào quy hoạch tổng thể ngành điện của Việt Nam điều chỉnh (PDP 7 Điều chỉnh). Tuy nhiên, thực tế là phần lớn trong số gần 7 GW này có thể không đạt được do không chắc chắn về việc gia hạn biểu giá FiT.

Ông Mark Hutchinson, Chủ tịch Nhóm công tác khu vực Đông Nam Á của GWEC cho rằng: “Việt Nam đang trên đà đạt được lợi thế về quy mô và giảm chi phí trong ngành điện gió và đà này cần được duy trì nếu muốn tránh chu kỳ phát triển bùng nổ và suy thoái. Do quy định về khuôn khổ thời gian thực hiện dự án nên chậm trễ trong gia hạn biểu giá FIT dẫn tới nguy cơ xảy ra giai đoạn “suy thoái” của ngành, khi đó rất ít dự án được kết nối với lưới điện trong giai đoạn 2022-2023. Về lâu dài, điều này sẽ gây ảnh hưởng xấu tới nỗ lực giảm chi phí nhờ phát triển chuỗi cung ứng nhất quán, quy mô lớn và kết quả là Việt Nam sẽ có ít năng lượng tái tạo hơn với giá thành cao hơn”.


Giá điện có ảnh hưởng đến toàn dân nên cần xem xét cẩn trọng đến mọi yếu tố.

Thực tế, có ít nhất 1,65 GW từ các dự án điện gió được dự báo sẽ được lắp đặt trước khi giá FiT hiện tại hết hạn vào tháng 11/2021. Năng lượng gió là nguồn năng lượng sạch, sẵn có, đóng một vai trò quan trọng trong việc tăng cường an ninh năng lượng của Việt Nam và đáp ứng nhu cầu điện ngày càng tăng. Hơn nữa, lĩnh vực năng lượng tái tạo đang phát triển này có thể tạo ra hàng tỷ đô la vốn đầu tư và hàng trăm nghìn việc làm trong dài hạn.

Liên minh Công nghiệp điện gió thế giới cho rằng Chính phủ Việt Nam đang xem xét việc gia hạn giá FiT hiện hành và đưa ra một biểu giá FiT mới phù hợp để giải quyết tình trạng khó khăn, sự quan tâm của các nhà đầu tư bị trì hoãn trong năm 2020 cộng thêm với sự gián đoạn do đại dịch Covid-19.

Do tắc nghẽn trong chuỗi cung ứng điện gió toàn cầu và tỷ lệ CAPEX (chi phí vốn) kém thuận lợi tại các khu vực dành cho các dự án điện gió mới, đặc biệt là xung quanh Đồng bằng sông Cửu Long. Do đó bài toán về đầu tư cho các dự án điện gió ở Việt Nam sẽ chịu thách thức đáng kể nếu không có một kế hoạch về biểu giá FiT minh bạch và thỏa đáng được công bố trong thời gian sớm nhất.

Cho đến nay, thị trường điện gió ở Việt Nam đã được hưởng lợi từ dòng vốn trong nước và nước ngoài ngày càng lớn. 4 GW dự kiến được lắp đặt vào năm 2025 có thể mang lại tới 65.000 việc làm và khoảng 4 tỷ USD vốn đầu tư. Để hiện thực hóa tiềm năng này, Chính phủ – Bộ Công Thương cần hành động ngay để gia hạn thời gian áp dụng giá FiT cho điện gió, tránh tình trạng chậm trễ kéo dài trong đầu tư và lắp đặt năng lượng sạch trong những năm tới. Nhưng ngược lại cũng cần phải tính toán lộ trình giá điện thương phẩm tương ứng trong vòng 5 năm tới để tránh những ảnh hưởng xấu đến phát triển kinh tế vĩ mô cũng như sinh hoạt của người dân.

Ngành công nghiệp điện gió dự kiến sẽ mang lại 65.000 việc làm và khoảng 4 tỷ đô la Mỹ đầu tư vào Việt Nam từ nay tới năm 2025, nhờ đó giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch nhập khẩu và cải thiện nền kinh tế năng lượng.

Tùng Dương
https://petrotimes.vn/viet-nam-co-nen-gia-han-bieu-gia-dien-gio-579075.html