Tăng gấp 3 thuế môi trường trong giá xăng

Việc tăng thuế bảo vệ môi trường đối với xăng thêm 2.000 đồng/lít sẽ không làm tăng giá xăng trong thời gian tới

Ngày 10-3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã biểu quyết thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 1269/2011/UBTVQH12 ngày 14-7-2011 của UBTVQH về biểu thuế bảo vệ môi trường (BVMT). Theo biểu quyết này, thuế BVMT đối với xăng tăng từ 1.000 đồng/lít lên 3.000 đồng/lít.

Tăng thuế để tăng thu ngân sách

Mức tăng tương ứng thuế BVMT đối với dầu diesel từ 500 đồng/lít lên 1.500 đồng/lít, dầu hỏa từ 300 đồng/lít lên 900 đồng/lít, dầu mazút từ 300 đồng/kg lên 900 đồng/kg, dầu nhờn từ 400 đồng/lít lên 900 đồng/lít, mỡ nhờn từ 300 đồng/kg lên 900 đồng/kg. Tuy nhiên, mặt hàng dầu hỏa vẫn giữ nguyên như hiện nay. Nghị quyết có hiệu lực thực hiện sau 45 ngày kể từ ngày chính thức ban hành, vào đầu tháng 5-2015.

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết tổng số thu thuế BVMT đối với xăng dầu dự kiến năm 2015 theo phương án điều chỉnh nêu tăng thuế BVMT đạt 35.579,8 tỉ đồng/năm, tăng khoảng 23.719,8 tỉ đồng/năm. Theo ông Dũng, do Việt Nam phải thực hiện các cam kết quốc tế, cắt giảm thuế xuất nhập khẩu theo lộ trình, cộng với việc giá xăng dầu thế giới giảm từ đầu năm đến nay nên số thu cho ngân sách nhà nước đã giảm mạnh.

Làm rõ thêm, Chính phủ cho rằng giá xăng dầu bán lẻ tại Việt Nam hiện nay vẫn thấp hơn Lào, Campuchia (khoảng 5.000-6.000 đồng/lít)… dẫn đến tình trạng buôn lậu xăng dầu qua biên giới. So sánh với giá xăng dầu của các nước trong khu vực thì giá xăng A92 của Việt Nam nếu cộng thêm mức tăng thuế BVMT như trên vẫn thấp hơn giá xăng A92 của một số nước trong khu vực tại thời điểm 22-1-2015, như thấp hơn Campuchia 4.531 đồng/lít; Lào 6.970 đồng/lít; Trung Quốc 333 đồng/lít; Thái Lan 13 đồng/lít.

Tiền thuế môi trường trong giá xăng hiện nay là 1.000 đồng/lít. (Ảnh: Tấn Thạnh)

Vẫn giữ giá xăng dầu

Chính phủ giải thích trong trường hợp giá dầu trên thế giới tăng lên thì sẽ điều chỉnh giảm thuế nhập khẩu, vì theo quy định tại Nghị định số 83/2014 của Chính phủ thì thuế BVMT và thuế nhập khẩu là những yếu tố cấu thành trong giá cơ sở để cơ quan quản lý nhà nước điều hành giá bán lẻ xăng dầu trong nước.

“Khi tăng thuế BVMT, thuế nhập khẩu sẽ giảm từ 35% còn 20%. Tăng thuế BVMT nhưng giảm thuế xuất nhập khẩu theo đúng cam kết ASEAN, tính ra số tăng thấp hơn số giảm dẫn đến giá xăng không những không tăng mà còn có thể giảm nên không ảnh hưởng đến giá bán lẻ” – Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng phân tích thêm.

Sau khi thảo luận, cân nhắc các tác động nhiều mặt của chính sách này, UBTVQH thống nhất với đề nghị của Chính phủ nhưng yêu cầu điều chỉnh thời hạn thực hiện như đã nêu trên. Phần ngân sách tăng thu (ước tính khoảng 14.000 tỉ đồng) sẽ được bố trí cho mục đích BVMT và có tỉ lệ phân chia giữa ngân sách trung ương và địa phương theo pháp luật hiện hành thay vì để lại 100% ở ngân sách trung ương.

Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng lưu ý: “Thu thuế BVMT đối với xăng dầu là để BVMT nên không được dùng để bù, chi vào các khoản khác. Môi trường đang như thế này, phải tập trung bảo vệ, cả ở trung ương và địa phương, chứ cũng không thể thu hết về trung ương để bù cho giảm thuế nhập khẩu”.

Chưa “đụng” đến ni-lông Liên quan đến đề nghị cần điều chỉnh tăng mức thuế BVMT đối với túi ni-lông, tờ trình của Chính phủ nói rõ: Khung thuế BVMT đối với túi ni-lông theo Luật thuế BVMT là 30.000-50.000 đồng/kg, mức thuế đang áp dụng 40.000 đồng/kg. Nếu điều chỉnh tăng thuế BVMT đối với túi ni-lông thì chỉ có thể tăng lên mức trần là 50.000 đồng/kg (tăng 10.000 đồng/kg). Với mức tăng 10.000 đồng/kg thì số thu ngân sách đối với túi ni-lông dự kiến tăng khoảng 17,5 tỉ đồng so với số thu ước thực hiện năm 2014 (70 tỉ đồng). Việc điều chỉnh này cũng không giải quyết được cơ bản những vướng mắc trong quản lý thu thuế BVMT đối với túi ni-lông hiện nay. Vì thế, UBTVQH sẽ nghiên cứu, điều chỉnh mức thuế BVMT đối với túi ni-lông sau khi tổng kết, đánh giá tổng thể tình hình thực hiện Luật thuế BVMT trong thời gian tới.

Theo Nguyễn Phan/ An ninh Thủ đô